Het stil verzet van Mina Betjes

_{Bron: De Krom­meniër maart 2010}

Uit de nalaten­schap van mevrouw Mina Betjes-​van Steen zijn bij­zon­dere dag­boek­jes tevoorschijn gekomen. Zij was een ‚gewone’ huisvrouw die aan­tekenin­gen maakte over gebeurtenis­sen tij­dens de Tweede Wereldoorlog.

Deze vondst is van buitenge­wone beteke­nis voor iedereen die geïn­ter­esseerd is in het dagelijkse leven tij­dens de oor­logs­jaren. Een cul­turele com­missie heeft inmid­dels een breed samengestelde groep gevormd die aan deze opmerke­lijke vrouw een ten­toon­stelling gaat wij­den in het onlangs ger­estau­reerde Raad­huis van Assendelft.

Mina Bet­jes schreef haar belevenis­sen in eerste instantie op in een gewoon kruide­niers­boekje. Tussen bestellin­gen door beschri­jft ze dagelijkse dinget­jes. Later kri­jgt ze van één van haar kinderen agenda’s waar ze in kleine let­tert­jes en dicht op elkaar geschreven zin­nen ver­slag doet van de oor­logs­jaren. Mina omschri­jft hoe honger en kou steeds meer voel­baar wor­den, man­nen wor­den opgeroepen voor de Arbeit­sein­satz, er razzia’s in het dorp zijn en mensen wor­den afgevo­erd naar con­cen­tratiekam­pen.
Ze schri­jft over de ker­mis die ‚gewoon’ door­gaat, over nieuw gekochte kleren en hoe­den, over ken­nis­sen die op bezoek komen en zelfs over een afspraak om ‚te per­ma­nente’.
“Om al die agenda’s secuur door te lezen is een lez­ers­groep gevormd,” vertelt Nel Kroe­sen van de cul­turele com­missie Assendelft. “Tussen alle beschri­jvin­gen door geeft mevrouw Bet­jes in diverse opmerkin­gen en gedichten blijk van een stil verzet tegen de Duitse bezetter. Met kip­pen­vel heeft de lez­ers­groep een alfa­bet gelezen. Dat begint met ‚De A is van Adolf, de bron van het kwaad’ en het eindigt met ‚De Z is van de Zee, waarin naties ver­gaan’. Je moet er toch niet aan denken dat deze agenda’s tij­dens een razzia zouden zijn gevon­den?” Nel Kroe­sen is er even stil van.

De fig­uren in de ker­st­stal geeft mevrouw Bet­jes in haar dag­boek heel andere namen. Truus Kruyver, eve­neens lid van de cul­turele com­missie, is er nog van onder de indruk. “Neem bijvoor­beeld de ster die de drie konin­gen naar de stal lei­dde, zij noemt die in haar dag­boek ‚Jodenster’ …”

His­torisch doc­u­ment
Tij­dens de ten­toon­stelling in mei 2010 wor­den frag­menten uit de dag­boeken van Mina Bet­jes getoond. Foto’s, voor­w­er­pen, inter­views en kran­ten­berichten vor­men daarop een prachtige aan­vulling. Bij de open­ing van de ten­toon­stelling op 1 mei werd het boekje gep­re­sen­teerd met daarin delen van de oor­spronke­lijke dag­boek­tek­sten. Het boekje is een co-​productie van het 4 mei her­denk­ingscomité Assendelft, de Her­bert Ver­meulen Sticht­ing en het His­torisch Genootschap Assendelft. Een his­torisch doc­u­ment, niet gewijd aan heroïsche gebeurtenis­sen of helden­daden uit het verzet, maar aan een opmerke­lijke vrouw die onder moeil­ijke omstandighe­den zorgde voor een gezin en dorpsgenoten om haar heen.

Een uit­gave van De Cul­turele Com­missie Assendelft
Uit­gev­erij De Akelei, Assendelft
ISBN: 978−90−74043−61−8
Prijs: € 8.90