Afra Thomas: 70 jaar muziekpedagoge.
Van onze redactie: Ruud Meijns
Mevr. Thomas, geboren 30 maart 1923, heeft na 70 jaar lesgeven en begeleiden, noodgedwongen moeten stoppen met haar muzikale activiteiten. Een gebroken heup en een hartaanval deden haar besluiten, mede op advies van de medici, niet verder te gaan met het werk waar ze haar hele leven aan heeft gewijd. De Zuidkanter zocht haar op in haar woning in de Prins Hendrikstraat waar ze, geboren op het Vissershop, vanaf haar 4e jaar woont en heeft gewerkt.
Mevr. Thomas is geboren als dochter van een steenhouwer, Nicolaas Thomas en Eva Lover. Niet direct een ideaal begin als we denken aan een muzikale carrière. Maar het feit dat zowel haar broer, Johan Thomas, als zij hun hele leven in de muziek hebben doorgebracht, moet er toch wel enige stimulans van het gezin zijn uitgegaan. Johan Thomas, bijna 10 jaar ouder, was operazanger en dirigent. Zij was getrouwd met dhr. Zeebregts die als los arbeider z’n brood verdiende en ze hebben elkaar leren kennen via de muziek; hij zong in het koor van de vereniging ‘De Operettezangers’.
Haar eerste lessen op de piano kreeg ze van Cor Kef, gevolgd door Johan Kolvers en als laatste was het Johan v.d. Boogerd die haar naar het Amsterdams Conservatorium heeft begeleid. In de jaren 40 – 45 heeft ze haar conservatorium opleiding voltooid. Op het conservatorium heeft ze les gehad van o.a. Jan Odé die tevens directeur van het instituut was.
Ze begon al snel met haar muzikale activiteiten want op haar 13e werd ze begeleidster van het meisjeskoor De Korenbloem o.l.v. Meijer Smeer die de jaren 40 – 45 jammer genoeg niet overleefd heeft. Met 16 kwam ze als begeleidster van het koor dat onder leiding stond van haar broer. Vanaf haar 18e verzorgde ze, weer samen met haar broer, de begeleiding van het Amsterdams Operakoor Spaarndam.
In die tijd kwam een jonge zangeres, Stientje Engel bij het koor. Zij zou later uitgroeien tot een van Nederlands grootste sopranen, Christina Deutekom. Mevr. Thomas heeft haar met het koor maar ook als soloartieste in haar beginjaren in binnen– en buitenland begeleid.
Op de foto zien we v.l.n.r. mevr. Afra Thomas achter de piano en zingend Christina Deutekom en Johan Thomas.
Een andere bekende zangeres waarmee ze veel heeft samengewerkt is de Zaandamse Sophia van Sante met wie ze op het conservatorium studeerde. Sophia woonde op het Skager Rak; zij waren buurtgenoten.
Ook heeft ze de dochter van haar broer, Vilja Thomas, veel begeleid tijdens recitals. Vilja Thomas heeft ruim veertig jaar in de Nederlandse opera gezongen.
Direct na haar afstuderen aan het conservatorium begon ze thuis met lesgeven. Daarvoor werd een vleugel aangeschaft die nog steeds in haar woning staat. In de beginjaren had ze wel 60 leerlingen per week en dat naast alle koorrepetities en haar werk als begeleidster van het liederenrepertoire.
Velen uit de Zaanstreek hebben bij haar les gehad, jong en oud, en enkelen hebben het, zeer tot genoegen van mevrouw Thomas, tot het conservatorium gebracht. De laatste jaren deed ze het wat rustiger aan met 3 middagen per week. Het lesgeven vereist veel geduld, maar bovenal liefde voor het vak. Zelf zegt ze dat ze geen strenge lerares was. De leerlingen moeten vooral plezier beleven aan het spel. Eén keer stond er een jonge leerling aan de deur met tranen in de ogen omdat hij zijn les niet goed kende. Toen dacht ze: dat wil ik nooit meer meemaken. Altijd heeft ze rekening gehouden met de mogelijkheden van de leerling.
Eén maal per jaar hield ze een leerlingenavond waar de leerlingen hun pianospel ten gehore konden brengen. Niet iedere leerling durfde dat aan. Thuis oefenen is nog iets anders dan voor publiek spelen, maar toch denkt ze daar met genoegen aan terug. Het begeleiden van koren en zangers/zangeressen heeft ze altijd met heel veel plezier gedaan. Het vereist enige soepelheid omdat de begeleiding ten dienste staat van de zang. Je moet goed luisteren en soms kun je, als je hoort dat een koor of zangeres een beetje de weg kwijt is met een enkele nadrukkelijke toon hen helpen. Je moet ze kunnen opvangen en niet alleen maar je eigen riedeltje spelen. In haar begintijd werd er door de ‘vaklui’ raar aangekeken dat ze operettekoren begeleidde. Dat hoorde niet voor een pianiste van haar kwaliteiten, dat was te min. Mevr. Thomas heeft het niettemin altijd met veel plezier gedaan en kreeg soms de kans om zelf, tijdens concerten van het koor, enig solowerk voor piano ten gehore te brengen. Natuurlijk het liefst van haar favoriete componisten; Mozart en Chopin.
Behalve via haar koorwerk had ze weinig contact met andere Zaanse musici. Daar was weinig tijd voor hoewel er, zeker vroeger, erg veel muziek gemaakt werd in de Zaanstreek. Veel koren, harmonie– en fanfareorkesten. De tijd was ook anders. Er was veel meer saamhorigheid en er waren ook meer gelegenheden zoals Ons Huis of De Volksbond in Zaandam om uitvoeringen te geven. Zodra haar herstel van de heupbreuk het toelaat gaat mevr. Thomas weer achter de vleugel zitten want dat wil ze zo snel mogelijk weer oppakken. Ze heeft haar handen soepel gehouden door, zonder piano, veel te oefenen.
Red.: Mevrouw Thomas is overleden.
Aanvulling gevonden op Internet:
Meijer Smeer Amsterdam, 8 september 1886 – Overleden: Auschwitz, 28 januari 1944 Beroep: Musicus 
Meijer Smeer was een zoon van Aron Smeer en Anna Rozina de Korte. Hij werkte vanaf zijn 10e jaar bij de Amsterdamsche Plateelbakkerij ‚De Distel’, in het begin als plateelbakker. Toen De Distel in 1923 door het bedrijf Goedewaag werd overgenomen is een getuigschrift opgesteld voor Meijer Smeer. Daaruit blijkt dat hij toen werkmeester was. Meijer Smeer woonde eerst met zijn gezin aan de Oostersche Kade 6, later Tugelaweg 55 Amsterdam. Na 1923 verdiende hij uitsluitend zijn brood als dirigent van verschillende koren. Er zijn krantenartikelen over concerten onder zijn leiding bewaard gebleven. Hijzelf was een verdienstelijke bariton. Meijer was socialist en bestuurlid van de woningbouwvereniging, Bouwfonds Handwerkersvriendenkring, die de huizen aan de Tugelaweg heeft laten bouwen.
Toevoeging van een bezoeker van de website:
In 1932 was Meijer Smeer dirigent van het (meisjes)koor van de geheelonthouders zangvereniging „De Korenbloem” uit Zaandam.