Panorama zaandam by Tilemahos Efthimiadis

De Vrede — silo sinds 1918

In het thans uit­gegeven num­mer van Erf­goed van Indus­trie en Tech­niek, 16e jaar­gang, nr. 2 — juni 2007 (driemaan­delijkse uit­gave) van Sticht­ing Erf­goed, Delft staat een uit­ge­breide uiteen­zetting over dit gebouw dat tot veler ver­beeld­ing spreekt. Thans inges­loten door al de bedri­jven aan de Sluis­pold­er­weg, eens een­zaam gele­gen aan het Noordzeekanaal, alleen bereik­baar langs het zwarte pad. Gebouwd als onderdeel van de Stelling van Ams­ter­dam. Archi­tect de Zaan­dammer S.B. van Sante.

Onder­zoek naar oude meelfab­riek De Vrede
Bron Zaans Stads­blad, Rodi Media/​Richard Bos, 14 decem­ber 2005

Fab­riek uit 1918 nog steeds baken voor con­tain­er­schepen Zaanstad kent vele mooie plek­jes, die toch voor velen nog geheel onbek­end zijn. Een wan­del­ing door de streek lev­ert soms ver­rassende plaat­jes op. Zo wordt de Achter­sluis­polder bijvoor­beeld opge­sierd door een prachtig pand aan het Noordzeekanaal: De Vrede. Onder­zoek­ers zijn momenteel bezig met een naslag­w­erk over deze voor­ma­lige meelfab­riek die bin­nenkort wel eens een ander bestem­ming zou kun­nen krijgen.

vredesilo1Direct na het einde van de eerste werel­door­log in 1918 waren veel bedri­jven nog niet her­steld van de economis­che schade door de oor­log. Maar men is niet pes­simistisch over de toekomst van de Zaanstreek en ver­schil­lende takken van indus­trie begin­nen weer aan uit­brei­d­ing te denken. Zaanse indus­triëlen doen, vanaf het moment dat de vrede ges­loten is, moedige pogin­gen om de ver­lamde indus­trie nieuw leven in te blazen. In Krom­me­nie ver­ri­jst een grote nieuwe linoleum­fab­riek, in Wormerveer ontstaan de cacao­fab­rieken en de planten­boter­fab­riek van Wes­sa­nen en in Zaan­dam zien nieuwe rijst­pellers én de meelfab­riek met de toepas­selijke naam ‚De Vrede’ van de firma C. Kam­phuijs het lev­enslicht. Wind­molens wor­den ver­van­gen door fab­rieks­ge­bouwen en pakhuizen en Zaan­dam ontwikkelt zich in deze tijd tot ‚de voor­raad­kast van Nederland’.

Con­tain­ers
Door de economis­che terug­gang in de jaren zeventig en tachtig ging een aan­tal bedri­jven fail­liet en andere fab­rieken wer­den ges­loten en ver­plaatst naar de oev­ers van het Noordzeekanaal. De laat­ste jaren is te zien dat langs de Zaan meer wonin­gen ver­schi­j­nen en de indus­trie verd­wi­jnt. Het kanaal­zo­nege­bied is zo’n plek: er wonen mensen maar het is boven­dien zowel een zee­haven als een bin­nen­haven. In de Achter­sluis­polder vindt nog opslag, over­slag en trans­port plaats ten dien­ste van de voed­ingsmid­de­lenin­dus­trie aan de Zaan.

Het karak­ter­istieke gebouw De Vrede is al jaren een baken voor de con­tainerbin­nen­schepen. Zo werkt Con­tainer Ter­mi­nal Vrede met bin­nen­vaart­con­tain­er­shut­tle­di­en­sten naar Ams­ter­dam, Rot­ter­dam (een keer per dag) en Antwer­pen. Vergeleken met Rot­ter­dam stelt de con­tainerover­slag bij De Vrede natu­urlijk weinig voor. Maar toch ver­w­erkte CTV Zaanstad BV in 2004 maar liefst 71.000 con­tain­ers. „Dit jaar gaan we zelfs richt­ing de 90.000 con­tain­ers,” aldus CTV-​eigenaar Bas Gort. „Het over­grote deel van de aangevo­erde con­tain­ers komt over het water uit Rot­ter­dam en wordt per vracht­wa­gen verder ver­vo­erd naar bestem­min­gen bin­nen Zaanstad. Zaanse onderne­min­gen zijn zo verzek­erd van regel­matige aan­voer van hun goed­eren, zon­der ver­keer­so­pon­thoud. Maar het is waar dat ons bedrijf snel uit haar jasje groeit. Tussen nu en vijf jaar zal de con­tain­ert­er­mi­nal moeten ver­huizen. Maar we zijn Zaankan­ters en we bli­jven Zaankan­ters, dus een ver­huiz­ing naar bijvoor­beeld Ams­ter­dam zien we niet zit­ten. Het mooiste zou een com­plete bedri­jfsver­huiz­ing zijn naar een plek aan het Noordzeekanaal of een zijkanaal daarvan.”

Naslag­w­erk
Met de gemid­delde groei van ruim tien pro­cent per jaar wor­den de ter­reinen rond het rijksmon­u­ment snel te klein voor de opslag van con­tain­ers, en wordt het zo langza­mer­hand tijd om voorzichtig aan een andere bestem­ming voor de Vrede te denken. In dat licht bezien is archi­tecten­bu­reau Kerssens-​de Ruiter bezig met een his­torisch onder­zoek naar de voor­ma­lige meelfab­riek uit 1918.
Bas Gort wist nog te vertellen dat het pand veer­tig jaar gele­den door zijn vader werd gebruikt voor tarwe-​overslag richt­ing Engeland.

Joomla tem­plates by a4joomla