Geschiedenis van het Wijksteunpunt Dirk Prins
Door Louise de Ruiter (gastvrouw bij Dirk Prins)
Op 16 november 1973 werd het gebouw, toen nog Dienstencentrum, geopend. Het kreeg de naam Dirk Prins. Dirk Prins was werkzaam bij de Sociale Dienst van de gemeente Zaandam, belast met Ontwikkeling en Ontspanning voor bejaarden (O&O). Hij wilde een gebouw neerzetten, voor ouderen vanaf 65 jaar. Deze doelgroep had dan een eigen ontmoetingsplek. In de bestaande buurthuizen kwamen veel jongeren. Het Dienstencentrum kreeg daarom voor ouderen het doel om sociale kontakten te kunnen leggen met leeftijdgenoten.
Opgericht werd bijvoorbeeld de Soos, waar de bezoeker een kaartje kon leggen, of een spelletje biljart. Men kon er schaken of dammen en een praatje maken aan de leestafel. Dat er erg veel behoefte was onder deze doelgroep, bleek uit het feit dat de Soos, zowel in de ochtend als in de middag altijd vol zat. Soms kon men met moeite een stoel bemachtigen. Buiten de Soos om waren er ook andere activiteiten in het gebouw. Deze stonden onder leiding van de maatschappelijke dienstverlening. Er waren diverse clubjes; meer bewegen voor ouderen, volksdansen, koersbalclub, handwerkgroep, een schaakclub, een zangkoor, een fotoclub, een bridgeclub, ouderenorkest, een creativiteitsclub, een tekenclub en schilderclub. Dit alles voor spel en ontspanning.
Tussen de middag was er een restaurant (5 dagen in de week) waar men gezamenlijk gezellig met elkaar kon eten. Dit begon met een paar mensen, maar al gauw groeide dat uit tot 18 á 22 personen. De maaltijden werden verzorgd en verstrekt door het Mennistenerf. In de beginjaren was er in het centrum ook nog een douche. Er waren in die tijd in Zaandam-Zuid nog niet in alle woningen douches. Men kon dan gebruik maken van de douche in Dirk Prins. Zeker 10 omwonenden maakten er gebruik van en dat voor ƒ. 0,25 per douchebeurt!
Buiten de vaste activiteiten in het gebouw om werden ook themamiddagen georganiseerd in de grote zaal. Zo kwam bijvoorbeeld de Diabetesvereniging iets vertellen over suikerziekte. Bureau Bejaardenaangelegenheden kwam iets vertellen over inschrijven voor een bejaardenwoning. En de Spoorwegen over speciale mogelijkheden voor ouderen. Speciale filmmiddagen over Oud Zaandam werden georganiseerd door Henk Poppen. Een boswachter uit Castricum kwam iets vertellen over de natuur. Uiteraard kon toen een vertegenwoordiger van het recreatiegebied het Twiske, om iets over de 4 seizoenen te vertellen, niet ontbreken. In het voor– en najaar werden er modeshows georganiseerd. Deze werden druk bezocht. Omdat het uiteraard allemaal zo goedkoop mogelijk moest waren de mannequins vrijwilligsters uit eigen gelederen, onder andere Annie Vaal, Diet v/d Zee en Erika Klarenbeek
In het winterseizoen werden één keer per maand op zondag koffieconcerten georganiseerd. Die werden ook altijd heel goed bezocht. Zelfs mensen van buiten Zaandam kwamen hier speciaal voor langs.. Er bestonden verschillende commissies: Werkcommissie, Reiscommissie, Activiteitencommissie, Koffieconcertcommissie. Daarnaast bestond er ook nog een Buurtgericht Ouderenwerkcommissie. Deze had als taak om in de buurthuizen ook bepaalde activiteiten voor ouderen op te zetten waaronder koersbal.
In de activiteitencommissie werden diverse ideetjes aan de man gebracht en uitgewerkt. Bijvoorbeeld in de zomer fietstochtjes naar Wijk aan Zee, het Twiske, of Castricum. Het moest wel bereikbaar zijn. Onderweg werd dan ergens pannenkoek gegeten, en gezellig met elkaar wat gedronken. Er was veel animo, want er waren al gauw zo 16 deelnemers. Ook de strippenkaart moest er wel eens aan geloven. Mevr Schilperoord en haar man zochten dan een tocht uit, met zoveel strippen. En op die manier zat men dan wel eens in de buurt van de Afsluitdijk, Bloemendaal, Zandvoort of Wijk aan Zee.
Ook de mannen wilden niet achter blijven. Die organiseerden in de zomer een viswedstrijd, met als inzet een wisselbeker. In de winter waren ze rond de biljarttafels te vinden. Zelfs toen organiseerden ze al biljarttoernooien.
In die tijd zat de Soos erg vol en met het optreden van het Seniorenorkest in de grote zaal werd het een gezellige boel. Er werden ook bingomiddagen georganiseerd. De ouderen hadden in die tijd een groot aanbod aan activiteiten en georganiseerde middagen. Er was altijd wel iets te doen. In december werd altijd rond de Kerst een Midwintermiddag georganiseerd met muziek en voordrachten. De gasten en bezoekers werden dan op koffie en kerststol getrakteerd. Verder was er in het gebouw een kapsalon aanwezig (Van Elswijck dames– en herenkapper). Speciaal voor de ouderen. En één keer per week kwam er een pedicure (Ans Smit) de voeten van de liefhebbers verzorgen.
Voor mensen die vragen hadden over uitkeringen, belastingen etc. hield mw. Gre Koster (beroepskracht) twee keer per week, op dinsdag en donderdag, spreekuur. Het belastingkantoor hield in Dirk Prins ook speciale spreekuren. Zelfs was er de mogelijkheid om de huursubsidieformulieren in te laten vullen.
Na 1976 kwam Tafeltje Dekje. Deze maaltijdvoorziening werd toen verzorgd door Oostergouw. De buurtbewoners konden, indien ze door ziekte of handicap niet zelf konden koken, zich opgeven bij Dirk Prins. Ze werden dan bezocht door vrijwilligers voor een indicatiegesprek en werd gevraagd wat hun wensen waren. Degene die bijvoorbeeld nog goed ter been waren en in de buurt van Dirk Prins woonden, werden verwezen naar het Dienstencentrum, om daar tussen de middag gebruik te maken van de maaltijden. Hierdoor ontstond er, vooral voor mensen die eenzaam waren, een stukje sociaal contact met andere buurtgenoten.
Er kwam ook, als dienstverlening voor ouderen, zieken en gehandicapten, een systeem voor personenalarmering. Men kon zo langer zelfstandig blijven wonen. Ook hier werden vrijwilligers ingezet voor indicatiebezoek en aansluitingen. Er was een project Graag Gedaan dat ook gerund werd door vrijwilligers. Deze verleenden hand– en spandiensten in Zaandam. Kleine klusjes zoals begeleiding van en naar het ziekenhuis, boodschappen doen, klusjes in de tuin etc.
Ook was er een telefoonketen met circa 8 personen. De deelnemers belden elkaar op een vast tijdstip terwijl, als alles oké was, de cirkel eindigde bij een vrijwilliger.
In de jaren 80 werden ook cursussen Engels en Engels voor gevorderden gegeven door een docent van het Regiocollege. Daar was veel belangstelling voor..
In die tijd waren ruim 90 vrijwilligers werkzaam in Dirk Prins. In commissies, koffiebalie, restaurant tussen de middag, kantoorvrijwilligers, maaltijden thuis en alarmering
Zo’n 3 tot 4 keer per jaar werd, in de avonduren, de boel wel eens verhuurd aan zusterorganisaties, zoals onder andere de Diabetesvereniging en het Regionaal Patiënten Consumenten Platform. Mandolinevereniging Musica huurden ook een zaal voor hun repetities, maar dan overdag.
De koffiedames hielden één keer in de twee maanden een gezellige koffiemiddag. Er werden verschillende dingen gedaan, zoals voordrachten, of er werd iemand uitgenodigd om te komen vertellen over de Zaanse klederdracht. Of er werden dia’s vertoond van Oud Zaandam. Voor belangstellenden werd er ook wel eens een cursus bloemschikken gegeven. Carla Offerman maakte, als één van de koffiedames, kleine Indische hapjes die eenvoudig te bereiden waren. De recepten vonden daarna gretig aftrek bij de dames en heren.
In de beginjaren werd ergens in augustus/september een bustocht georganiseerd voor de koffiedames. Uiteraard op eigen kosten. De kantoorvrijwilligers mochten niet mee, het was uitsluitend voor de koffiebalie. De kantoorvrijwilligers zijn toen zelf wat gaan organiseren en gingen eens in de 6 maanden gezamenlijk uit eten. Vooraf werd bijvoorbeeld een museum bezocht, of een stadswandeling gemaakt, onder leiding van een ervaren gids. Het was heel leuk om eens privé met elkaar op te trekken. Je zag elkaar nauwelijks en door deze uitstapjes had men nog een stukje persoonlijk contact, terwijl er eens ander gesprekstof was dan over het werk. Ieder jaar werd een programmaboekje uitgegeven met daar in alle activiteiten van het Dienstencentrum. Het boekje werd verspreid onder de 65+ ers in Zaandam-Zuid..
Het adressenbestand kwam van de gemeente. Het bestand werd bijgehouden door een kantoorvrijwilliger. In beginjaren tachtig waren er in Zaandam-Zuid circa 1.500 65 +ers. Omdat het bijhouden van een adressenbestand te duur was geworden werd er alleen een boekje voor intern gebruik uitgegeven en verspreid over de bezoekers en clubs.
Bij een jubileumjaar werd een speciaal boekje uitgegeven. Hierin kwamen buiten de beroepskracht en voorzitter van de Weco ook vaste bezoekers aan het woord.
In de jaren tachtig is ook geprobeerd om een bioscoopproject op te zetten, op woensdagmiddag in het Saentje. Ouderen konden daar gebruik van maken tegen gereduceerde prijs. Initiatiefnemers waren onder andere Maartje van Maasdam en Jan Stuiver. Helaas werd dit geen succes.
Na 1988 begon het te veranderen Er werd alleen nog subsidie verleend aan projecten als Dagopvang en Meer bewegen voor ouderen. De bridgeclub en het seniorenorkest moesten wijken naar andere locaties buiten het dienstencentrum. Dit ging niet zonder hevig verzet. De Dagopvang begon met één keer per week en werd later uitgebreid naar drie keer. Ook werd Soos+ opgericht die duidelijk in een behoefte voorzag bij de ouder wordende mens.
Eén keer per jaar hield het Dienstencentrum een Open Dag, waarin alle diensten en activiteiten werden gepresenteerd aan de belangstellenden/bezoekers, van buiten het gebouw. Deze open dagen werden steeds heel goed bezocht.
Het Dienstencentrum Dirk Prins is in het jaar 2000 Wijksteunpunt Dirk Prins geworden en zit nu veilig onder de warme vleugels van het Mennistenerf. We leven inmiddels met een heel nieuwe generatie ouderen met andere ideeën en interesses. Zo is een aantal jaren terug er een digitaal trapveld gekomen, waar de ouderen van nu, kennis kunnen maken met de computer. Er is veel belangstelling, getuige de wachtlijsten.
Het koor krijgt steeds meer uitbreiding en ook de schilderclub heeft veel liefhebbers erbij gekregen.
Elke maand wordt op woensdagmiddag een bingo gehouden, die volle zalen trekt, De bustochten die georganiseerd worden zijn bij de ouderen heel geliefd. Ook in de avonduren is er ruimte verhuurd. Cursussen van Scheidegger en een Bridgeclub. We hebben een kapsalon in huis, en een pedicure. Tweemaal per week bloedprikken door het artsenlaboratorium. En sinds een half jaar hebben we ook het OBAZ-project, oftewel het project Onze Buurt Aan Zet. Vrijwilligers verlenen hand– en spandiensten aan ouderen in Zaandam-Zuid. Het nieuwe project voorziet heel duidelijk in behoefte, gezien de aanvragen en belangstelling.
Het Wijksteunpunt Dirk Prins is een gebouw wat met zijn tijd mee wil gaan. Het is goed waar te nemen dat de mensen na een bezoekje met een voldaan gevoel huiswaarts keren. Een ruimte waar bezoekers hun plekje zoeken en zich prettig voelen. Iemand treffen waar ze een babbeltje mee kunnen maken, een biljartje kunnen doen, krantje kunnen lezen, kopje koffie drinken. Dit alles onder eigen leeftijdgenoten. Het geeft een goed gevoel om, (zoals ik laatst iemand hoorde zeggen): „Als ik binnen kom dan denk ik altijd, wat is het hier gezellig.” En dát is nou precies het doel waar wij het, als vrijwilligers, allemaal voor doen. De mensen weer bij elkaar brengen door leuke, gezellige en doelmatige ontvangsten te realiseren, in het vertrouwde Wijksteunpunt Dirk Prins.
n.b. van de redactie: Op vrijdag 9 september 2016 is de naam officieel Wijkcentrum Dirk Prins. Met activiteiten voor alle leeftijden, jong en oud.
A.G. Verbeekstraat 35 /hoek Gerhardstraat, Zaandam.
tel. 075 631 0707
e-mail: Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.