Cees Brinkman

_{Van onze redac­tie, Ruud Meijns}

Cees is een geboren Assendelver; op 6 jan­u­ari 1935 zag hij aan de Zaan­dammer­weg op de boerderij van zijn vader Jaap Brinkman het lev­enslicht. Maar er zit een donkere rand aan die dag want zijn moeder over­leed aan de heersende rood­vonk. Voor een vader en weduw­naar van een gezin van 5 kinderen was deze zesde jon­gen er net één teveel en kleine Cees werd bij een tante in het gezin opgenomen.

Foto: De boerderij aan de Zaandammerweg

En zo kwam Cees in het gezin van slager Onrust, uit de Dubbele­bu­urt in Wormerveer. In het gezin waren al vier kinderen waar­van de jong­ste al zeven­tien was. Zoals Cees zelf zegt, is hij de zoon van een boer, geen boeren­zoon maar een slager­szoon. Hij heeft daar tot z’n trouwen gewoond. In 1946 werd de slagerij eerst nog ver­hu­urd en daarna verkocht aan slager Raa.

Foto rechts: Dubbele­bu­urt no. 5, slagerij van Willem Onrust

De lagere school vol­gde hij op School B in de Goudas­traat waar ook Ton Neuhaus op zat. Ze wer­den goede vrien­den. Ton is in 2014 overleden en was bek­end door zijn werk voor de Zaanse molens. Cees ging na de lagere school naar de Han­dels­dagschool in Zaan­dam; de Finse school (foto) werd die wel genoemd. Deze houten school stond naast het Molen­pad en daar stond een ver­schrikke­lijke oude boerderij. Maar wat bleek, daar woonde een tante van me, die was getrouwd met boer Van Splun­teren. En kort gele­den hebben ze nog één van de zonen, dus een neef, in Krom­me­nie gespro­ken. Hoewel de fam­i­lies niet veel bij elkaar over de vloer kwa­men, kan Cees zich zijn tante Guurt nog wel herin­neren; een grote vrouw met een mooie stem.

Na de Han­dels­dagschool is hij niet direct gaan werken want hij ging eerst nog in dienst; 21 maan­den bij de Lucht­macht in Hil­ver­sum. In 1956 kwam hij uit dienst en is gaan werken bij Wes­sa­nen als boekhouder op de verkoopafdel­ing. Hij heeft daar 17 jaar gew­erkt en is daarna overgestapt naar won­ing­bouwv­erenig­ing ‘De Volkswon­ing ’. Dat is 25 jaar zijn werkgever geweest. Nog een jubileum gehad met een feestje en een cadeau.

In 1949 stond Cees met vrien­den Ton Neuhaus en Piet Gorter in de Typhoon met hun verza­mel­ing handtekenin­gen van sport­ster­ren. Vroeger had je briefkaarten, dubbele briefkaarten, voor een betaald antwo­ord. Als we een adres had­den dan stu­ur­den we zo’n kaart voor een handteken­ing. Ook naar het buiten­land en we kre­gen ongeveer de helft terug. Grote namen had­den ze in hun col­lec­tie. Stan­ley Matthews, Fausto Coppi, Faas Wilkes, Loui­son Bobet, Piet vd Pol. Cees heeft alle handtekenin­gen nog en heeft ze, nu met foto’s, geordend.

Op 10 mei 1961 is hij getrouwd met Tiny Voster. Tiny is van 27 sep­tem­ber 1937.

Sport
Zijn inter­esse voor de sport kwam via Jan Onrust, de jong­ste zoon in de fam­i­lie Onrust. Die voet­balde bij WFC en ook Cees is lid gewor­den. Hij heeft zelf gespeeld, wel tot z’n zes­tig­ste; op een zeer beschei­den niveau zegt hij zelf. Ook speelde hij in de zaal­com­peti­tie toen die zich ontwikkelde en hij speelde nog met het bedri­jf­self­tal van de won­ing­bouwv­erenig­ing. Heel bij­zon­der was een wed­strijd die hij met z’n neef­jes uit Assendelft speelde tegen de ploeg van de Volkswoning.

Het wiel­ren­nen vond hij wel een mooie sport, maar zelf doen was niet aan de orde; hij had het te druk en vader Onrust vond het te duur. Hij is nog wel eens met vader Onrust en een neef naar wed­stri­j­den in het Olymp­isch Sta­dion geweest. Wat ook meespeelde was dat een volle neef wereld­kam­pi­oen werd; Jaap Oud­kerk (1937) uit Landsmeer. Hij werd wereld­kam­pi­oen stay­eren in 1969 achter gang­maker Bertus de Graaf.

Cees heeft een behoor­lijke verza­mel­ing foto’s van de Wormerveerse wiel­ren­ner Piet Evers. Hij heeft die o.a. via de weduwe van Piet gekre­gen en nog een keer ten­toongesteld bij een exposi­tie over his­torische foto’s van Wormerveer. De foto’s van Piet Evers waren mijn bij­drage aan de ten­toon­stelling vertelt Cees.

Fotograaf
Op een bepaald moment is hij voor de krant foto’s gaan maken. Dat kwam zo. Op de drukkerij bij Wes­sa­nen werkte Rob van de Dobbel­steen die maakte voet­balver­sla­gen voor de krant De Nieuwe Dag en hij vroeg hem of hij foto’s wilde maken. Fotograferen was al heel lang een hobby, had in aller­lei foto­clubs gezeten, dus was er wel bek­end mee. In hun toen­ma­lige huis, in de Lelies­traat in Wormerveer, had hij een donkere kamer, er was net genoeg ruimte om een ver­groter neer te zetten. Dat was een huis dat ze van Wes­sa­nen had­den gekregen.

In het huis waar ze nu wonen woonde vroeger de burge­meester van Krom­me­nie: Provily. Na zijn over­li­j­den ging zijn vrouw naar een ver­zorg­ing­ste­huis. Ze hebben de oude dame opge­zocht en dat klikte wel. Omdat hij toen bij de won­ing­bouwv­erenig­ing werkte heeft hij dat met een col­lega zo geregeld dat hij deze won­ing kon krijgen.

Het maken van de sportfoto’s voor De Nieuwe Dag heeft niet zo lang gedu­urd en toen is Cees voor de Typhoon gaan fotograferen. Piet Brand was toen de sportredac­teur en die gaf hem iedere week een kaartje waarop stond waar hij heen moest. De foto’s moesten eerst ontwikkeld wor­den, dan afge­drukt en dan op de brom­mer naar het sta­tion gebracht. Daar wer­den ze met een trein­brief naar de Typhoon in Zaan­dam ges­tu­urd. Als er een club uit de hogere klassen naar bijv. Doet­inchem moest om te spe­len, en hij daar foto’s van had gemaakt stu­urde hij ze ook op naar de redac­tie van de plaat­selijke krant in Doet­inchem. Negen van de tien keer wer­den ze ook geplaatst.

Toen Cees Groot in 1967 terugk­wam uit Amerika waar hij voor de Pitts­burgh Phan­toms had gespeeld, kwam hij terug bij Zaandijk waar hij weer wilde spe­len. Maar de KNVB ver­bood dat dus ging Cees Brinkman op tijd naar het veld van Zaandijk. In de kleed­kamer begon hij al met foto’s te maken en een paar van de wed­strijd. Maar wie hij ook zag, hij zag geen van z’n collega-​fotografen, niemand.

Hij had een foto van Groot op de mid­den­cirkel met het bord van Zaandijk op de achter­grond. Dus hij heeft toen die foto naar alle lan­delijke bladen ges­tu­urd en bijna alle kran­ten had­den hem geplaatst. Maar ook Voet­bal Inter­na­tional had foto’s van die gele­gen­heid afgenomen. Dat was een mooi succesje.

Bij de wereld­kam­pi­oen­schap­pen baan­wiel­ren­nen in 1967 in Ams­ter­dam was Cees Brinkman offi­cieel verte­gen­wo­ordigd voor de Typhoon. Via Piet Brand had hij een per­skaart gekre­gen. Als herin­ner­ing heeft hij nog de offi­ciële speld die je op je jas moest dra­gen. Bij de beroep­sren­ners won Tiemen Groen goud op de achter­vol­ging en bij de ama­teurs won Piet de Wit goud achter de derny en Gert Bongers goud bij de achter­vol­ging. Daar had hij veel foto’s van gemaakt. Van de foto’s van Piet de Wit had hij een album gemaakt dat later nog werd nabesteld door een zwa­ger van Piet de Wit. Alles met de hand natu­urlijk, zijn vrouw Tiny heeft daar toen nog een handje bijgestoken.

Het Parool deed in 1988 een oproep aan lez­ers om hun dier­baarste foto’s in te sturen voor een foto­boek van de eeuw. Er kwa­men 70.000 foto’s bin­nen, men koos er 500 uit en bij die gekozen foto’s zat er ook één van Cees Brinkman. Het was een foto van Ard en Keesie, uit 1966, samen op een tan­dem tij­dens de zes­daagse van Amsterdam.

Vanaf het begin dat hij fotografeerde was hij lid van een club, daar kon je veel leren en op een gegeven moment begon hij met het maken van dia’s. Een foto­club uit Sant­poort maakte fotover­halen met dia’s; dat noemde ze diaporama’s. Die dia’s pro­jecteer­den ze met meer dan 1 pro­jec­tor, zo vloei­den de beelden in elkaar over. Daar kwam soms een muziekje, soms wat tekst bij en Cees heeft zich bij die club aanges­loten. Dat was net in de tijd dat hij z’n jubileum en afscheid van de Volkswon­ing vierde en een cadeau mocht uitkiezen. Dat wer­den twee pro­jec­toren en appa­ratuur voor het overvloeien van de beelden.

De komst van de com­puter maakte een einde aan die club, maar hij heeft op zolder nog plek, een pro­jec­tiekamer, om zijn diaporama’s te bek­ijken. Hij heeft series van vakanties gemaakt, maar ook van de hut­ten­bouw in ’t dorp en van de Stelling van Ams­ter­dam, de forten, een serie gemaakt. En wat hij vooral nog even wil noe­men, bedankt Tiny, is de her­bouw van de molen Het Jonge Schaap.

Cees heeft voor de Krom­me­nieër Kro­niek, het blad van de His­torisch Genootschap Krom­me­nie geschreven. Toen Jan Rem, de bek­ende 800 meter loper van Lycur­gus met schri­jven stopte heeft hij het over– genomen. Omdat hij al van jongsaf aan gek van sport is werd dat zijn onder­w­erp; uit­er­aard over clubs en sport­mensen uit Krommenie.

De Zes Ste­den­loop uit 1932

Zijn eerste ver­haal was over De Zes Ste­den­loop waar hij zo’n mooie foto van het kruis­punt Zuider­hoofd­straat — Pad­laan in Krom­me­nie van had gevon­den. Op de foto staat mid­den op de weg, nog zo’n ANWB-​bord, dat was de loop in 1932. Zijn inter­esse werd bijv. ook gewekt door Ed Koe­man (1927−2009), de wiel­ren­ner, de enige uit het dorp die in de jaren vijftig reed en een grote ronde gewon­nen heeft; de Ronde van Noord-​West Ned­er­land op 3 mei 1951. Van die ver­halen is een boekje gemaakt en het bij­zon­dere is dat er bij elk ver­haal drie echte foto’s zaten, gemaakt door Cees zelf. Die foto’s wer­den er met vier plakkert­jes inge­plakt door een plak­ploeg; heel bijzonder.

Hij is op een wat verve­lende manier daarmee gestopt want Cees kreeg een hers­en­in­farct en toen hij het weer op wilde pakken was er al een andere fotograaf die het had overgenomen. Per­soon­lijk vond hij zijn eigen foto’s een stuk beter. Het schri­jven lag hem wel, maar de clubs begonnen op te raken en ze gin­gen alle­maal fuseren, maar goed dat is nu ook geschiedenis.

Vogelwacht
Voor Cees Brinkman gaan fotograferen en vogels niet samen. Hij heeft natu­urlijk wel vogels gekiekt en hij heeft ook eens in zo’n ten­tje gezeten, maar dat was toch niets voor hem. Hij was meer bestu­ur­der, pen­ning­meester. Er zaten mensen in de club die veel beter waren in het herken­nen van vogels. In 2009 kreeg hij de Roel Staat­sprijs uit­gereikt voor z’n ver­di­en­sten voor de club. Hij heeft 13 jaar lang in de Pers– en Pro­pa­ganda Com­missie gezeten, hield zich bezig met het fotoarchief. En organ­iseerde de driedaagse Vlielandex­cur­sie met verblijf in het Posthuis. En wat niet ver­geten mag wor­den is dat Cees 15 jaar lang pen­ning­meester van de club was.

Foto: Cees Brinkman met de bloe­men en het bijbe­horende beeldje.

Yad Vashem
Voor de hulp aan Joodse onder­duik­ers werd aan vader Jaap Brinkman en zijn vrouw, met nog twaalf anderen, op 16 maart 2017 door Yad Vashem uit Israël, een onder­schei­d­ing uitgereikt.

Cees is nog de enige van de fam­i­lie Brinkman die in leven is, en heeft de onder­schei­d­ing in ont­vangst genomen. Op de foto vader Jaap Brinkman met zijn tweede vrouw. Cees heeft wel een rol gespeeld bij die onder­duik. Omdat hij in Wormerveer woonde kon een jon­gen voor hem door­gaan in de fam­i­lie, dus waren er twee jon­gens die Cees Brinkman heet­ten. Vorig week (maart 2017) hebben deze twee jon­gens, nu man­nen, elkaar voor het eerst ontmoet.

N.B. Cees Brinkman 06 01 1935 Assendelft– 11 02 2020 Krommie

Foto’s: Gemeente Archief Zaanstad,