Jacques Veth
_{Van onze redac­tie, Ans Pieper}

Jacques Veth woont zijn leven lang al in de Prins Hen­drik­straat in Zaan­dam. Hij werd daar 58 jaar gele­den geboren. Voor zijn huis staat een bak met een boom­pje en planten. Ook tegen de gevel aan staat groen. Zijn achter­tuin is een paradi­jsje met bomen en planten. Jacques is bakker en werkt drie dagen per week bij Kiss Bak­ery aan de Ver­skade en in het fil­i­aal bij het zieken­huis. “Ik ga daar over de koeken en het ban­ket: haverkoeken, kokoskoeken, aman­del­brood­jes zijn mijn specialiteiten.”

Maar daar­naast schildert en tekent Jacques.
Hij heeft de cur­sus teke­nen gevolgd bij Komma, nu Fluxus. En bij Enric Adserà Riba. Ook heeft hij zich toegelegd op het kalligraferen. Hij laat veel tekenin­gen in sepia zien, dik­wi­jls in Par­ijs getek­end. Hij komt graag in Par­ijs. De eerste keer dat hij de grote stad bezocht was tij­dens een Jume­lage. “Sinds­dien ga ik er wel ieder jaar naar toe. Ik teken er van alles. Ik maak er foto’s van en thuis werk ik die uit. Hij fotografeert veel. Hij maakte een boekje over de blus­boot van de brandweer en “Rondje om de Hem”. Jacques heeft ook veel werel­dreizen gemaakt. Daar getu­igen de foto’s van die in zijn huis hangen.

Jacques vader Arie kwam vanuit Nieuw Numans­dorp in Zaan­dam wonen. Hij werkte ook als bakker onder andere bij bakkerij Juweel aan de Oost­z­i­jde.
Opa Frans Dor­jee van moed­ers zijde ver­huisde van Delft naar de Zaan om te werken bij de Artillerie Inricht­ing. Zijn moeder is mevrouw Christien Veth-​Dorjee, die we nog ken­nen als verte­gen­wo­ordi­ger voor de Prins Hen­drik­bu­urt.

Het schilderen en teke­nen zit Jacques miss­chien wel in het bloed.
De bek­ende kun­stschilder Jan Veth (zie foto links), is een direct fam­i­lielid van hem. Het was een oudoom van zijn vader. Jan Veth werd vooral bek­end door zijn portret­ten en zijn werk als kun­st­criti­cus.
Hij kwam uit een kun­stzin­nige fam­i­lie in Dor­drecht. De vooroud­ers van zijn moeder waren goud– en zil­versme­den. Zijn vader stamde uit een ges­lacht van sme­den en kop­er­slagers. Zijn over­g­root­vader was de Dordtse kun­stschilder Jacob van Strij (1756−1815). Hij was de oom van de illus­tra­tor, car­toon­ist, jour­nal­ist en schri­jver Cor­nelis Veth (1880−1960).

Jan Veth kreeg zijn schilder­so­plei­d­ing aan de Rijk­sakademie van beeldende kun­sten te Ams­ter­dam. Met enkele van zijn medestu­den­ten was hij oprichter van de kun­ste­naarsv­erenig­ing Sint Lucas. Hij werkte ook met de schilder Anton Mauve in het Gooise Laren.
Jan Veth is vooral bek­end gewor­den als portretschilder. Hij schilderde onder andere de portret­ten van Max Lieber­mann, Lam­ber­tus Zijl, Frank van der Goes, Antoon Derkinderen en vele andere tijdgenoten (waaron­der diverse collega-​schilders). Daar­naast zijn er veel portret­ten in lith­o­grafie van hem bek­end.
Jan Veth, was ook één van de ini­ti­atiefne­mers tot de opricht­ing van Museum Het Rem­brandthuis en lid van het sticht­ings­bestuur. Deze besloten een col­lec­tie etsen van Rem­brandt bijeen te bren­gen. Men was van mening, dat zo’n verza­mel­ing ner­gens beter kon wor­den getoond dan in het huis waarin de meeste prenten waren ontstaan. Veth zelf legde de basis ervan door etsen uit de col­lec­tie Lebret-​Veth in bruik­leen af te staan. De eerste schenkin­gen lieten daarna niet lang op zich wachten.
Het werk van Jan Veth is te zien in het Dor­drechts museum, het Rijksmu­seum en het Singermuseum.

En dan is er nog Pieter Johannes Veth (Dor­drecht, 2 decem­ber 1814 – Arn­hem, 14 april 1895) (zie foto rechts). Hij was een oom van Jan Veth. P.J. Veth was een Ned­er­lands geograaf, etnoloog en his­tori­cus.
Hij was hoogler­aar Volkenkunde van Nederlands-​Indië in Lei­den en buitenge­woon hoogler­aar geschiede­nis, lit­er­atuur, oud­he­den, instellin­gen, zeden en gebruiken van de volk­eren van de Indis­che archipel en fysis­che geografie van de Indone­sis­che archipel. Veth was dus zeer geïn­ter­esseerd in de Indis­che cul­tuur. Hij heeft daar ook ver­schil­lende werken over gepub­liceerd. Hij wordt ook genoemd als de ont­dekker van Mul­tat­uli en om zijn stri­jd­baarheid en passie om Nederlands-​Indië als vol­wassen part­ner aan­vaard te kri­j­gen.
Verder was hij redac­teur van De Gids en redac­teur van het Tijd­schrift voor Nederlandsch-​Indië. Hij was de eerste voorzit­ter van het in 1873 opgerichte Konin­klijk Ned­er­lands Aardrijk­skundig Genootschap en was voorzit­ter van de Vereenig­ing tot Nut van ‚t Alge­meen .Hij was een van de oprichters en eerste voorzit­ter van het Konin­klijk Ned­er­lands Aardrijk­skundig Genootschap.

Pieter Veth was ook de vader van Daniël David Veth (Ams­ter­dam, 1850 –19 mei 1885) (zie foto links). Deze was een negentiende-​eeuwse civiel inge­nieur, ont­dekkingsreiziger en fotograaf.

Komt daar ook de reis­lust van achter­achterneef Jacques vandaan?

Jacques zou graag eens naar Suma­tra reizen. Daar moet in een museum nog werk van Pieter Veth te vin­den zijn.
En verder vindt hij veel genoe­gen in het verder uit­pluizen van de familiegeschiedenis.

Tekenin­gen: Jacques Veth
Foto’s: Ans Pieper
Met dank aan Wikipedia en internet.