Panorama zaandam by Tilemahos Efthimiadis

Niet het sni­j­den doet zo’n pijn

Door Ruud Meijns

Een Zaanse fam­i­liero­man.
“Toen zag ik het liggen….dat kleine, oude boek…….” Het boek in kwestie is het Bij­beltje van de Nerder­lands Her­vor­mde kerk, uit­gave 1881. Het Nieuwe Tes­ta­ment en de Psalmen en Gezan­gen. Gevon­den tij­dens de ontru­im­ing van de flat van haar overleden moeder. Kan het weg of toch maar even in bladeren?

niethetsnijden1Daarmee begint de zoek­tocht en de roman van Lida Sanders onder de titel: Niet het sni­j­den doet zo’n pijn.
In deze fam­i­liero­man volgt de auteur enkele aan­wi­jzin­gen die in de kantlijn van het bij­beltje met pot­lood zijn geschreven. ‘Vader geboren 1831. Overleden 6 maart 1899. Oud 68 jaar.’ Met het vol­gen van die aan­tekenin­gen, het raad­ple­gen van de herin­ner­ing wordt het duidelijk dat het hier gaat om een Zaanse fam­i­lie die sterke ban­den met de Verenigde Staten heeft. Direct doemt ook de vraag bij de auteur op welke plaats zij in dit geheel heeft.

Hogendijk eind 19e eeuw

Het boek is een zoek­tocht en fam­i­liero­man in één. Gelukkig leven we in de tijd van Inter­net en wordt er veel onder­zoek gedaan naar vooroud­ers en wordt die ken­nis gedeeld. Met het ver­garen van de ken­nis over de Zaanse fam­i­lies Boot en Roos doemt ook een beeld op van Zaan­dam aan het eind van de 19e eeuw. De Zaan, de haven, de schepen, balken­vlot­ten, de Hogendijk, de West­z­i­jde. Hoe hoofd­per­soon Jelle zijn Geertje vindt, de kinderen die hieruit voortkomen. Het komt, mede door de Zaanse taal, tot leven. Span­nen­der wordt het als de zoek­tocht meer namen tevoorschijn brengt.

Het zoeken in de archieven is soms moeizaam, als het ontrafe­len van een in de tist ger­aakte knoop. Hier een draadje, daar weer een knoop en als lezer ben je, met de auteur, blij als er weer iets gevon­den wordt dat het mys­terie verder helpt oplossen. De lastig­ste knopen liggen in De Verenigde Staten waar jon­gens uit de fam­i­lie, de één na de ander, naar­toe vertrekt. Waar zijn ze gebleven, hoe is het met ze gegaan in het Amerika dat grote groepen migranten opneemt.

niethetsnijden2Ik ga de inhoud niet verk­lap­pen. Het is veel fijner om die al lezend te beleven, want de lezer wordt door het ver­haal gepakt en aan de hand meegenomen. Zelf vond ik het een uitn­odig­ing om nog eens wat beelden na te gaan die het Zaan­dam van toen oproept. Het ver­haal is vlot geschreven en laat je geen moment los. Kor­tom een heer­lijk boek.

niethetsnijden3Niet het sni­j­den doet zo’n pijn
Lida Sanders
ISBN: 9789090287034
Zaanse fam­i­liero­man. 19,95 euro. Bestellen: Dit e-​mailadres wordt beveiligd tegen spam­bots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bek­ijken..
Verder te koop bij de Brunawinkels en Stumpel in Krom­me­nie.

Zie ook het Inter­view met Lida Sanders.

Joomla tem­plates by a4joomla