Panorama zaandam by Tilemahos Efthimiadis

Het pon­tje van het Ruyter­veer
Van onze redac­tie, Ruud Meijns

overzet1

Al wan­de­lend in de Oost­z­i­jde ont­lokte mij de opmerk­ing: “Was het pon­tje van het Ruyter­veer er nog maar”.
Ja, met dat pon­tje was je in één klap van de Oost­z­i­jde in het mid­den van de West­z­i­jde ter hoogte van de Boten­mak­ersstraat, erg makke­lijk voor een bood­schapje.

Vroeger waren er meer overzetv­eren zoals dat genoemd werd. Degene die het veer beheerde roeide met een sloep zijn klanten naar de overkant. Voor de klan­dizie hing er een bor­dje aan de straatkant om de wan­de­laars op deze dienst te atten­deren.

Daarover is door Peter Roggeveen een heel aardig boekje geschreven met de titel ‘Tussen wal en kant, bruggen en veren over de Zaan, toen en nu’, ver­sch­enen bij Uit­gev­erij Noord-​Holland. Het is denk ik alleen nog tweede hands te kri­j­gen.

Overzet2Wij willen u nog wat plaat­jes laten zien waar men in de straat, in dit geval de Oost­z­i­jde, kon zien waar een overzetje naar de West­z­i­jde te halen viel. Dat was natu­urlijk heel belan­grijk toen alleen nog de Hogen­dam gele­gen­heid gaf om naar de overkant van de Zaan te ger­aken.

Met de Hoop­brug thv de Kop­er­molen­straat in 1882 en de Wil­helminabrug bij de sluis in 1903 kwa­men er wat meer mogelijkhe­den om lopend naar de overkant te komen. Het bleef toch altijd een flink eind lopen naar de andere kant van de Zaan.
Daarom had­den de overzetv­eren niet te kla­gen, want voor één cent werd je naar de overkant geroeid.

Dat kon dus ook bij het overzetveer ter hoogte van het Molen­pad in de Oost­z­i­jde zoals boven­staande foto laat zien. Dit veer lag redelijk dicht bij de sluizen dus zou je er nog over kun­nen denken om het stukje toch maar te lopen.

Overzet3Er was ook nog een veer in de Oost­z­i­jde ter hoogte van de Bakkerss­chool, waar later het Ruyter­veer zou komen.

Aan deze kant van de Bakkerss­chool, waar de twee mensen staan, hangt nog een bor­dje. Op de voor­grond rechts het huis van fam­i­lie Mid­del­hoven; zij keken zo mooi over het Land van Mid­del­hoven.

Er zou ook nog een veer zijn geweest bij de Zaansteeg die ter hoogte van de Schoolmeester­straat lag.
Zelfs naast de Magere– of Hoop­brug was nog een veer, hoewel de klan­dizie daar natu­urlijk zeer beperkt was. De voet­gangers over de Magere brug kon­den zich wel eens vrolijk maken als er iemand werd over gevaren. Cor Bruijn vertelt in zijn roman ‘Muziek­meester Adri­aan’ nog over deze man die met zijn roeiveer maar moeil­ijk kon stop­pen na de komst van de brug.
Voor elk overzetveer dat in de Oost­z­i­jde geves­tigd was moest er natu­urlijk een tegen­hanger zijn in de West­z­i­jde.

Overzet4Rechts is de oud­ste foto, uit 1885, van waar het pon­tje in de West­z­i­jde begon dan wel uitk­wam, dat was in de buurt waar nu Verkade zit, zo staat erbij de toelicht­ing te lezen.

Overzet5Links is West­z­i­jde 124122 met de Vis­chsteeg ertussen. Aan de Zaankant kon men over gezet wor­den met het Ezelspad­veer, hoewel het vol­gens Peter Roggeveen een raad­sel is hoe ze aan die naam kwa­men. Hier staat nu het pand van de RIAGG.

Het had wel wat die pon­t­jes. Ook over het ‘pon­tje van Schaap’ gaan vele nos­tal­gis­che ver­halen.
Maar het pon­tje van het Ruyter­veer vond ik per­soon­lijk wel de mooiste.


Joomla tem­plates by a4joomla