Rembrandt in Zaandam
Van onze redactie, Ans Pieper
Voor de ingang van de Bullekerk stonden heren van de Compagnie. Zij leidden de bezoekers van de opening van de Rembrandttentoonstelling de kerk binnen.
Binnen worden ze begroet door Rembrandt zelf, terwijl er verschillende vrouwen uit zijn tijd rond liepen. De kerk is ingericht met de tweehonderd replica’s van Rembrandts werken. Achter het podium hangt de Nachtwacht.
Niels Busch, directeur van de Stichting Cultureel Centrum Bullekerk opende de bijeenkomst en vertelde hoe hij, terwijl hij net bezig was met de koop van de Bullekerk in 2019, een tip kreeg dat de volledige collectie Rembrandt-replica’s ergens in de opslag stond. In 2016 was deze collectie te zien in de Beurs van Berlage. Busch twijfelde niet lang, maar kocht deze aan. Door de coronacrisis was de expositie uitgesteld maar dat heeft de organisatie ook tijd gegeven voor een mooie presentatie. Met de inzet van vrijwilligers onder leiding van Karel Puhl is de tentoonstelling ingericht en nu zijn de tweehonderd werken dan te zien in de Bullekerk.
De diecteur zegt zelf geen kunstkenner te zijn maar heeft gemerkt dat hoe langer hij naar de schilderijen kijkt ze onder zijn huid gaan zitten en hij vindt ze prachtig. Hij wil dat een breed publiek ook kan meegenieten van de schilderijen. Daarvoor zijn verschillende activiteiten bedacht. En hij verwacht zeker dat ook toeristen de weg naar de Bullekerk zullen vinden.
René Tuijn, wethouder van Zaanstad, zegt dat er niet echt een connectie bekend is tussen Rembrandt en West-Saenredam, zoals die er met Monet is.
Maar in de tijd dat de Bullekerk gebouwd werd, schilderde Rembrandt zijn schilderijen in Amsterdam. Hij heeft wel zeker pigmenten gebruikt die in Zaanse molens sinds 1600 werden gemalen.
In de tentoonstelling worden pigmenten getoond die nu nog in molen de Kat worden gemaakt.
![]() |
![]() |
Lisa Wiersma was de volgende spreker, zij is bekend van de tv-serie ‘Het Geheim van de Meester’ waarbij ze met een groepje mensen de Nachtwacht naschilderde. Zij is kunsthistorica en ze schildert zelf, dus zij is zeker een kunstkenner. Tijdens haar opleiding was ze eerst zeker niet enthousiast over Rembrandt. Dat kwam omdat de studenten ‚doodgegooid’ werden met de schilder. Zoals veel mensen vond ze de schilderijen bruin en modderig. Maar dat is na haar studie zeker veranderd. Ze voelt chemie met het genie Rembrandt. Het werk heeft iets magisch terwijl de schilder maar een paar pigmenten gebruikt. Ze vindt de schilderijen mooi invoelend en tegelijk iets stoers hebben. Ze bekent ook nog hoe haar eerste kennismaking met het werk van Rembrandt was. Als 8-jarige bezocht ze met haar ouders het museum. Bij het zien van de Anatomische Les viel ze flauw. Zo indringend is het werk ook.
In de tijd van Rembrandt was Nederland een republiek van burgers. Er was geen vraag meer naar altaarstukken voor de kerken. Wel werden er veel groepsportretten gemaakt. Zo ook de Nachtwacht. Deze werken waren dikwijls maar saai met een rijtje mensen. Maar als je de Nachtwacht bekijkt is die allerminst saai. Rembrandt schildert een verhaal, het is mytisch, heldhaftig. Het geeft de indruk alsof de mensen klaar staan voor een enorme actie. Lisa schilderde het werk net zoals Rembrandt dat heeft gedaan met een groepje mensen. Je kunt bij het werk van Rembrandt zien dat de gezichten of lichamen door verschillende mensen zijn geschilderd. Rembrandt was ook slordig. Het ging hem om daar waar het licht valt. Zo ontdekten de schilders van nu dat de benen van twee figuren op de voorgrond niet klopten. Waren er drie benen in plaats van vier? Maar het is in het donker verborgen dus het valt oppervlakkig gezien niet op. Het moeilijkst voor de schilders is het om van alle losse onderdelen een eenheid te verkrijgen en te behouden. En dat is zeker gelukt.
Door het schilderen van de Nachtwacht heeft Lisa nog meer respect gekregen voor de oude meester.
Hij schilderde de compagnie als een toneelstuk. Lisa denkt dat Rembrandt, als hij in deze tijd had geleefd, misschien wel filmmaker zou zijn geweest, hij was ook heel goed in het orkestreren.
![]() |
![]() |
![]() |
Tijdens de verschillende toespraken stond de figuur van Rembrandt ook op het toneel. Lisa overhandigde hem de sleutel van de kerk waarna Rembrandt naar de Nachtwacht liep dat achter op het podium hangt en het signeerde. Daarmee was de tentoonstelling geopend.
Terwijl de gasten rondliepen traden Gitarist Hans Visser en accordeoniste Irena Filippova op. Zij zongen en speelden brachten delen uit hun muzikale voorstelling ‚Rembrandt & De Gouden Eeuw’. Gitarist Hans Visser en accordeoniste Irena Filippova brachten tot slot een fragment uit hun muzikale voorstelling ‚Rembrandt & De Gouden Eeuw’ met een ode aan de Gouden Eeuw.
De tentoonstelling is tot 28 augustus 2022 te zien en geopend van dinsdag tot en met zondag van 10.00u tot 18.00u.
Er zijn rondleidingen en er kan op verschillende tijden tussen de schilderijen gedineerd worden.
Ook zijn er nachtelijke tours, met de ‚stem’ van Rembrandt op de achtergrond.
Er wordt de koppeling van het leven van Rembrandt naar de geschiedenis van de Bullekerk gemaakt.
Meer info: www.bullekerk.nl en Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.
Foto’s: Ans Pieper