Kabelt­jeskrant

Anek­dotes uit Zaandam-​Zuid opgetek­end door Chris Kabel
Chris Kabel: Wat en voor wie ik ook schrijf, altijd is het thema: vanuit het heden met een glim­lach naar het verleden en het heeft meestal betrekking op belevenis­sen in mijn eigen leven. Aangezien ik altijd in Zaandam-​Zuid gewoond heb, zullen mensen uit die buurt vee­lal herken­ning vin­den in mijn stukjes.

Anek­dotes uit een zeil­er­sleven, opgetek­end door Chris Kabel

Zaan­dammer boot

Op Koninginnedag van dit jaar was er een boot­di­enst van de NACO tussen Ams­ter­dam en Zaan­dam. De boot vertrok van de Prins Hen­drikkade en bracht de pas­sagiers naar hartje Ams­ter­dam. Er was redelijk veel belang­stelling voor deze hand­ige manier van reizen. Dat deed mij denken aan vroeger toen de Zaan­dammer boot nog voer. Dat was een vrij grote salon­boot, die elk uur een dienst met Ams­ter­dam onderhield.

De boot vertrok van een steiger aan de Nico­laasstraat. Dat was eigen­lijk op dezelfde plek van de huidige steiger naast het Zaanthe­ater. Dat is ongeveer vijftig meter ver­wi­jderd van onze jachthaven De Rem­ming. De boot meerde onder­weg ook af op het Vis­ser­shop aan de nu nog bestaande steiger aan de Esdoorn­laan. De Zaan­dammer boot was een begrip en had over klan­dizie niet te kla­gen. In veer­tig minuten werd je naar Ams­ter­dam gebracht. De boot meerde af aan De Ruyterkade achter het Cen­traal Sta­tion. Het was een veilige en gezel­lige manier van reizen.

Op een gegeven moment, toen ik tien jaar oud was, mocht ik logeren bij een oom en tante in Ams­ter­dam. Mijn moeder zette mij in mijn een­tje op de boot met de bood­schap: ”…niet over de rel­ing hangen en gehoorzaam zijn …” In Ams­ter­dam werd ik opgewacht door oom. Zo een­voudig was dat. Toen ik vlak na de oor­log in de zomer van 1945 ging werken werd ik jong­ste bedi­ende bij een bank. Zo heette dat vroeger. Je begon in wezen als boodschappenjongen.

Een van mijn taken was om driemaal per week geld weg te bren­gen naar de hoofd­kas in Ams­ter­dam. Ik ver­vo­erde soms wel hon­derd­duizend gulden in een sim­pel kof­fer­tje. In die zomer reden er haast nog geen treinen. Als je geluk had kon je met een veewa­gen mee. Ik was dus aangewezen op de Zaan­dammer boot. Mijn baas vond dat ook veiliger. Hij zei: ”als ze je beroven dan kun­nen ze op die boot toch niet wegkomen met dat geld, veiliger is er niet”.

Bij­zon­der was het echter met de Zaan­dammer ker­mis. Dat was altijd ergens in augus­tus. De Zaan­dammer ker­mis was altijd erg pop­u­lair. Duizen­den Ams­ter­dammers kwa­men dan met de boot naar Zaan­dam. Dat was een bezienswaardigheid. Als ze uit­stapten lag de boot hele­maal scheef. Ik denk dat zoi­ets tegen­wo­ordig niet meer kan. Als jon­gelui nu uit­gaan, dan drinken ze eerst in en komen half lam op de plaats van bestem­ming Je moet er niet aan denken, dat er dan duizen­den op een boot naar Zaan­dam komen. De boot zou van ellende omslaan. Op de boot kon je eten en drinken kopen. Er werd ook met drinken gevent. Luid­keels kwam dan een ober zijn waar aan­pri­jzen. De uit­drukking: ”koffie, thee, bier, limon­ade en ansichtkaarten van de boot” was een gevleugeld gezegde in Zaandam.

Er was ook een boot­di­enst van Ams­ter­dam via de Zaan naar Alk­maar. Dat was de roem­ruchte Alk­maar Packet. Die stopte overal langs de Zaan. Leg­en­darisch was de halte in Zaandijk. Als het vertrek­tijd was dan riep de Zaandijker kaart­jesverkoper het volgende:

“Sain er nag Saendaiker waiven of maiden die saiken, schaiten of pis­sen moeten? Het is bai vaive en de skoit gaet vertrekken”.

U moet dit gezegde hardop lezen. Het is dan net of die Saendaiker nog leeft. Het is zo puur saens.

Chris Kabel – 28 maart 1928 — 31 juli 2013