Straatnamen (10) voor de eerste Regenboogwijk van Nederland
Persbericht Gemeente Zaanstad
In de nieuwe wijk Oostzijderpark komen tien nieuwe straten, die vernoemd worden naar voorvechters van gelijke rechten. Wethouder Wessel Breunesse: ‘We geven als college op deze manier graag invulling aan de raadsmotie Regenboogwijk. Zes van de tien personen naar wie we de straten vernoemen, hebben een link met de Zaanstreek. Ik ben er trots op dat we op deze manier deze mensen kunnen eren.”
Jacob Israël de Haan (1881 — 1924)
Gaf met zijn literaire werk aandacht aan zijn homoseksuele geaardheid. Nederlands letterkundige, voornamelijk dichter maar ook bekend door enkele romans en essays. Woonde en werkte in Zaandam en Krommenie.
Corry Tendeloo (1897 – 1956)
Politicus, feministe, advocate en lerares. Gemeenteraadslid in Amsterdam (Vrijzinnig Democratische Bond), daarna lid van de Tweede Kamer voor de Partij van de Arbeid van 1945 tot haar dood, in welke positie zij zich dikwijls in heeft gezet voor de gelijkheid tussen man en vrouw.
Jacob Anton Schorer (1866 — 1957)
Oprichter van de eerste Nederlandse organisatie voor homo-emancipatie, het Nederlandsch Wetenschappelijk Humanitair Komitee (NWHK, 1912). Met het NWHK streed Schorer tegen discriminatie van homoseksuelen.
Ageeth Scherphuis (1933 — 2012)
In Zaandam geboren, werkte als beginnend journaliste vanaf 1953 enkele jaren als verslaggeefster bij het Zaanse dagblad De Typhoon in haar woonplaats Zaandam. Zij gebruikte haar positie als journalist en televisiemaker om het maatschappelijk debat over kwesties als seksualiteit, abortus en gelijke behandeling en beloning van de werkende vrouw aan te zwengelen. Daarbij was zij haar tijd vooruit.
John Blankenstein (1949 – 2006)
Blankenstein was in de jaren tachtig en negentig een van de beste voetbalscheidsrechters op de Nederlandse velden, maar ook activist voor homorechten. De geaardheid van Blankenstein (die er nooit een geheim van maakte homoseksueel te zijn en daarmee voorop liep in de voetbalwereld) leek hem wel eens parten te spelen bij het toekennen van belangrijke internationale wedstrijden. De gemeente Den Haag stelde in 2009 de John Blankensteinprijs in, een jaarlijkse homo-emancipatieprijs.
Steven Blaupot ten Cate (1807 – 1884)
Blaupot ten Cate ging op jonge leeftijd in Zaandam in de leer bij dominee Wieling. Na studie en werk als predikant in Friesland werd hij in 1939 predikant in Zaandam. Na omzwervingen elders in het land werd hij in 1851 lid van de Tweede Kamer.
Benno Premsela (1920 — 1997)
Premsela was een van de eerste Nederlanders die in het openbaar voor zijn homoseksualiteit uitkwam. Al vanaf 1947 zette hij zich in voor de gelijkberechtiging van homoseksuelen. Hij was betrokken bij de ‚Shakespeare Club’, waaruit in 1949 het COC (belangenvereniging voor homoseksuelen) voortkwam. Van 1962 tot 1971 was hij voorzitter van het COC. Premsela’s vader begon in 1913 een huisartsenpraktijk in Assendelft, waar ook Benno’s zusje en broer werden geboren. In 1926 verhuisde het gezin (terug )naar Amsterdam.
Johanna Odijk-Wouters (1867– 1945)
Odijk-Wouters woonde vanaf eind 19e eeuw een aantal jaren in Zaandam. Ze was lid van de Vereniging voor Vrouwenkiesrecht (V.v.V.) en als bestuurslid betrokken bij de belangrijke tentoonstelling ‘De Vrouw 1813 – 1913’ in Amsterdam (met o.a. Rosa Manus). Bij de oprichting van de Vrouwenkiesrechtvereniging afdeling Zaandam in 1909 was Odijk-Wouters direct presidente.
Willy Hofman-Poot (1867 – 1952)
Hofman-Poot was lid van de Vereniging voor Vrouwenkiesrecht, en werd rond 1908 voorzitster van de afdeling Oostzaan. In 1919 werd ze de eerste vrouwelijke wethouder van Oostzaan (samen met Stiena Ruypers-Erens in het Limburgse Valkenburg tevens de eerste Nederlandse vrouwelijke wethouder). Al direct in haar eerste vergadering als raadslid deed ze van zich spreken: ze dankte de Oostzaanse mannen ‘die den moed hadden met den ouden sleur te breken en die zoo verstandig waren (…) nu eens hun keuze op een vrouw te vestigen’ (raadsvergadering 2-9-1919).
Bob Angelo (1913 — 1988)
Bob Angelo –pseudoniem voor Nico (Niek) Engelschman– werkte al op jonge leeftijd mee aan acties en demonstraties tegen jeugdwerkeloosheid en tegen het beleid van de conservatieve regeringen. Angelo ontdekte na zijn 24e zijn homoseksualiteit, begon in 1939 samen met Jaap van Leeuwen en Hann Diekmann het tijdschrift voor homoseksuelen ‚Levensrecht’, naar het Zwitserse voorbeeld Menschenrecht.
 |
 |
Foto: Het bouwterrein - De aanvoer weg is klaar, met rechts Brandweerkazerne.
Plattegrond: Gemeente Zaanstad.
Foto’s Ans Pieper