60 bezoekers bij De Vonk Debat
Persbericht
Op maandag 19 juni 2023 vond de 3e debatavond van Debatcentrum De Vonk in Café De Fabriek in Zaandam plaats, geleid door moderator Robert Daverschot. Het thema van deze debatavond: ‘Waarom verliezen steeds meer mensen het vertrouwen in de overheid?’ Zo’n 60 bezoekers hebben meegedaan aan het debat hierover.
Steeds meer Nederlanders verliezen het vertrouwen in de politiek, stemmen niet (meer) of kiezen voor partijen aan de flanken. De maatschappelijke onvrede neemt zichtbaar toe en dat beperkt zich niet tot enkele wijken. Dit zien we ook terug in het stemgedrag binnen Zaanstad. We moeten op zoek naar hoe we de stad bij elkaar houden.
De democratie werkt niet meer voor iedereen
Het gaat niet goed met het vertrouwen in de overheid en politiek. René Cuperus, strategisch adviseur en ex-columnist van de Volkskrant, presenteerde het rapport ‘Atlas van afgehaakt Nederland’ die hij samen met electoraal geograaf Josse de Voogd heeft geschreven. Er zijn steeds meer mensen die niet meer het gevoel hebben dat de overheid er voor hen is. Ze zijn afgehaakt, of misschien beter gezegd: tot afgehaakt gemaakt. Cuperus en De Voogd constateren dat hierbij veel sprake is van mensen die te maken hebben met ongelijkheid. Ongelijkheid in welvaart, gezondheid en sociaal-cultureel kapitaal. Ongelijkheid in kansen. Zoals Cuperus zegt leidt dit tot een overheid van hoogopgeleiden voor hoogopgeleiden, waarbij juist de mensen die het meest afhankelijk zijn van de overheid zich het meest verraden voelen door diezelfde overheid.
Peter Kee, politiek commentator van o.a. BNN/VARA, en Jan Kees Emmer, o.a. columnist van het Noord-Hollands Dagblad en ex adjunct-hoofdredacteur van de Telegraaf, herkennen wat Cuperus vertelt. Zij geven aan dat het afhaken ook komt door hoe de overheid handelt. Al meer dan tien jaar kiest de rijksoverheid ervoor om geitenpaadjes te kiezen, in plaats van tot echte oplossingen te komen. Dit is een vorm van vooruitschuifpolitiek, terwijl er juist slagkracht en bestuurlijk lef nodig is. Tegelijkertijd is het steeds lastiger om die moedige bestuurders te vinden, want het is een ondankbaar beroep. Zoals wordt gezegd: “Voor je het weet staan er fakkeldragers voor je deur”.
Onder leiding van moderator Robert Daverhorst gaan de drie sprekers hierover verder in gesprek met de aanwezigen in De Fabriek. Er werden enkele voorbeelden genoemd waaruit het gebrek aan vertrouwen in de Zaanse politiek bleek, zoals de busbrug. Ook bemerkte men dat meer jongeren afhaken doordat we ze niet via de juiste media bereiken. Wethouder Stephanie Onclin gaf aan dat er ook veel goed gaat vanuit een goede intentie.
Daarnaast ging het onder meer over de belangrijke rol van de media. Zo wordt gesteld dat er in de jaren ’70 zo’n 30 journalisten in de Zaanstreek werkten, terwijl dat er nu nog maar 8 a 10 zijn. Is er dan nog wel voldoende onafhankelijke controle? En het gaat over het leren wat democratie is. Leren kinderen die in Zaanstad opgroeien voldoende over het belang van democratie? Of moeten we daar veel meer aan werken? Cuperus stelt: “We zijn heel laconiek over democratie, alsof het in het kraanwater zit.” Als laatste wordt ook de rol van de ambtenaren aangestipt. Zij moeten anders gaan werken om het vertrouwen van afgehaakten te kunnen terugwinnen.
Mario Overman, spoken word artiest, sloot de avond af met een drietal live geschreven gedichten. Daarmee werden de aanwezigen nog eens goed geprikkeld, waarna het gesprek zich verplaatste naar het terras van café Fabriek.