Jan Bonekamp­straat

_{Van onze redac­tiee, Ruud Meijns}

De Jan Bonekamp­straat is een onderdeel van de Verzets­bu­urt. Johannes Lam­ber­tus (Jan) Bonekamp werd geboren in Velsen 19 mei 1914 en over­leed in Ams­ter­dam op 21 juni 1944. Veel Zaan­dammers zullen zijn naam ken­nen van het mon­u­ment dat in de West­z­i­jde bij de vroegere Kamer van Koo­phan­del staat ter her­denk­ing aan hem, Jan Bonekamp en Han­nie Schaft, zijn medestri­jd­ster in het verzet. Jan Bonekampstraat

Jan Bonekamp werkte als chauf­feur bij de Hoogovens en was lid van de Cen­trale bond van Trans­portar­bei­ders. Hij is tevens kader­lid van de Com­mu­nis­tis­che Par­tij van Ned­er­land (CPN). In 1938 trouwde hij en woonde met vrouw en kind in IJmuiden.

Als in april-​mei 1943 stakin­gen uit­breken bij de Hoogovens en van Gelder tegen de Duitse bezetting speelt Bonekamp een rol daarin door stak­ing­so­proepen en het ver­sprei­den van ille­gale kran­ten. Hij werd hier­voor door de Duit­sers opgepakt, maar bij ver­giss­ing weer vri­jge­laten. Dat was voor hem het teken dat hij onder­gronds moest gaan en hij sloot zich aan bij het gewapend verzet.

De poli­tiecom­man­dant W. M. Ragut was een ver­beten jager op verzets­mensen en daarom werd door de Raad Van Verzet (RVV) besloten hem uit de weg te ruimen. De opdracht werd in han­den gegeven van Jan Bonekamp en Han­nie Schaft. Zij hebben zich goed voor­bereid op deze opdracht en op 21 juni 1944 vertrokken zij vanuit hun schuiladres in Lim­men naar Zaandam.

Vlak voor de Kamer van Koo­phan­del in de West­z­i­jde werd Ragut door hen opgewacht. Han­nie schoot als eerste, raakte Ragut die daarop viel. Ze reed, zoals afge­spro­ken was snel weg. Bonekamp liep op Ragut af om hem een genade­schot te geven, maar Ragut had nog de kracht om te schi­eten en raakte Jan Bonekamp in de buik.

Al bloe­dend weet Bonekamp nog bij een huis aan te bellen, maar wordt uitein­delijk door de poli­tie opgepakt en overge­dra­gen aan de Sicher­heits­di­enst. Hij wordt overge­bracht naar het Wil­helmina Gasthuis in Ams­ter­dam waar hij een stim­ulerende stof kri­jgt toege­di­end om hem aan het praten te kri­j­gen. Door een listig spel met zoge­naamde vrien­den weten de Duit­sers nog wel de naam van Han­nie Schaft en een adres los te kri­j­gen van de ster­vende Jan Bonekamp.

Een week na de bevri­jd­ing werd op de plek van de aanslag een mon­u­ment voor Jan Bonekamp onthuld. In 1980 is er op die plek ook een gedenksteen onthuld ter nagedacht­e­nis aan Han­nie Schaft. Zijn graf bevindt zich op de West­er­be­graaf­plaats in IJmuiden en elk jaar op 4 mei wordt hier een her­denk­ing gehouden door de schri­jf­ster Con­nie Braam die zijn graf heront­dekte in 2004. Graf in IJmuiden.

Bron: Wikipedia, Gemeente Archief Zaanstad.