Thi­jsses­traat

_{Van onze redac­tie, Ruud Meijns}

Thi­jsse, Jacobus Pieter, bioloog en natu­urbescher­mer (Maas­tricht 25-​7-​1865 — Overveen (N.H.) 8-​1-​1945).
Jac.P. Thi­jsse — ‚Co’ voor zijn vrien­den — groeide op als derde zoon in een gezin met vier kinderen. Hij bezocht de lagere school in Grave en Woer­den en vol­gde van 1879 tot 1883 de oplei­d­ing tot onder­wi­jzer aan de gemeen­telijke Kweekschool voor Onder­wi­jz­ers en Onder­wi­jz­er­essen te Ams­ter­dam. Op acht­tien­jarige leeftijd stond hij voor de klas op een Ams­ter­damse school als derde onder­wi­jzer. Hij behaalde ver­schil­lende aan­vul­lende akten en ver­liet Ams­ter­dam in 1891 om hoofd van de Fran­sche school in Den Burg op Texel te wor­den. In het­zelfde jaar trouwde hij met Helena Bosch.

Thi­jsse kon goed aar­den op Texel. Hij was een natu­urliefheb­ber en trok met zijn leer­lin­gen over het eiland. Eieren zoeken was een geliefde bezigheid bij de Tex­else jeugd, en wie de eieren kon vin­den, kende de broedge­bieden. Zo ging Thi­jsse het vogelleven bestud­eren. Thi­jsse bleef ander­half jaar op Texel, want de heimwee van zijn vrouw bracht hem al in 1892 terug naar Ams­ter­dam. Hij werd er hoofd van de Open­bare School aan de Passeerder­s­gracht.

In 1893 leerde Thi­jsse Eli Heimans ken­nen, eve­neens school­hoofd in Ams­ter­dam, met wie hij een serie boek­jes over de Ned­er­landse natuur schreef: Langs dijken en wegen (1894), In sloot en plas (1895), Door het riet­land (1896), Hei en den­nen (1897), In de duinen (1899) en In het bosch (1901). Deze pub­li­caties had­den een aan­ge­name en pop­u­laris­erende schri­jf­stijl en waren voorzien van kleur­rijke door hen­zelf ver­vaardigde illus­traties.

Hij werd gewaardeerd als een uit­stek­end veld­bi­oloog, die zijn waarne­min­gen het liefst deelde met een groot pub­liek. Thi­jsse was vooral een pop­u­lar­isator, die met zijn aansteke­lijk ent­hou­si­asme en een grote dosis beminnelijkheid mensen wist te over­tu­igen. Wan­neer een afvaardig­ing van Natu­ur­mon­u­menten bijvoor­beeld een onder­houd met een min­is­ter had geregeld, ging Thi­jsse mee omdat hij als geen ander een bewinds­man in een per­soon­lijk woord tot andere gedachten kon bren­gen.

Thi­jsses belan­grijk­ste bij­drage aan de natu­urbescherming is dan ook gele­gen in de pop­u­laris­er­ing van de natuur bij een groot pub­liek, waar­door hij — samen met anderen — de noodza­ke­lijke men­tal­iteitsveran­der­ing op gang bracht.

Bron: J.P. Verkaik, ‚Thi­jsse, Jacobus Pieter (1865−1945)’, in Biografisch Woor­den­boek van Nederland