Zaanse Hop­jes, aflev­er­ing 6

In het voor­jaar zijn (bijna) alle overge­bleven bewon­ers uit de zoge­naamde eerste fase ver­huisd naar hun tijdelijke wonin­gen in de Plataan-​, Esdoorn-​, Lin­den– en Kas­tan­je­laan van het Vis­ser­shop. In het nu leegstaande gedeelte van de wijk wor­den regel­matig ramen inge­gooid en er zijn hekken ron­dom een aan­tal woon­blokken geplaatst.

De huizen van de Berken­laan zit­ten alle­maal dicht­ge­tim­merd. Dat geeft een naargeestige aan­blik en tast natu­urlijk de leef­baarheid heel erg aan. Er zijn com­plete schut­tin­gen gestolen. De brandweer rukt soms bijna weke­lijks uit voor een bran­dende con­tainer of brand in een leegstaand huis. In een nieuws­brief van ZVH las ik dat in som­mige achter­tu­inen pot­lood­ven­ters zijn gezien, zo’n leegstaand buurtje trekt ‚rare fig­uren’ aan.

In de zoge­naamde tweede fase van de wijk, proberen de buurt­be­won­ers hun ‚gewone lev­en­t­jes’ weer op te pakken of door te laten gaan. Er wordt veel gepraat, soms te veel blijkens een brief die in mei huis aan huis werd ver­spreid omtrent alle geruchten: Er komen geen Polen in de wijk! Er zijn geen plan­nen tot uit­s­tel van de sloop! ( Ook niet in ver­band met de fun­der­ing­sprob­le­men in de Burge­meesters­bu­urt!) Met het nu zom­erse weer zit iedereen buiten, een aan­tal mensen van de bewon­er­scom­missie heeft het plan opgevat om het Teer­plein­tje als jeu de boules-​baan te gaan gebruiken. Soms heb ik ook de indruk dat de sfeer van weleer is aange­tast en er nu meer iets is van ieder-​voor-​zich, hoewel je dan opeens merkt dat buren elkaar helpen als dat nodig is en dan denk ik weer dat ik het toch mis heb als ik zo negatief denk.

Het is miss­chien ook wel een stukje onzek­er­heid van mijzelf, je ziet toch let­ter­lijk je vertrouwde buurtje afbrokkelen.

En wat brengt de toekomst? Ik ben er nog altijd niet hele­maal uit of ik hier, op een straks vernieuwd Vis­ser­shop blijf wonen of toch in de tweeweke­lijkse Won­ingnetkrant miss­chien voor een won­ing elders zal gaan. De ene buur is blij met zijn of haar tijdelijke, door ZVH opgek­napte, won­ing en de andere buur noemt de won­ing waar ie in zit let­ter­lijk „een hok”.

De één is blij met de nieuw­bouw die er komt, de ander zal zich vre­selijk weemoedig voe­len bij het verd­wi­j­nen van dit negentig jaar oude buurtje. Er zijn een aan­tal hop­pers die hier zijn geboren en geto­gen. Inmid­dels heeft Ria Dirkx, medew­erk­ster van ZVH, het spreekuur op dins­dagocht­end in het kan­toortje aan de Esdoorn­laan, van Dick Men­zel overgenomen. Zij onder­houdt nu de con­tacten met de bewon­ers. Ali Demiroz­can staat de mensen met eventuele klus­jes bij en heeft er bijvoor­beeld voor gezorgd dat alle brieven­bussen in de lege huizen zijn dicht­geschroefd, zodat daar geen post of reclame meer kan wor­den ingegooid.

Niet te bezor­gen post wordt overi­gens drie weken op het postkan­toor aan de M.L. King­weg bewaard.

Op het moment dat ik dit schrijf is het nog volop zomer, vakanti­etijd. Het is nu rustig in de buurt en de zon schi­jnt. Na de bouw­vak start bouwer Dura Ver­meer met de werkza­amhe­den op het Vis­ser­shop. Het bouwver­keer zal de wijk in komen via het Millert­er­rein, zodat in of om de buurt zelf, bijvoor­beeld op de Zuid­dijk, geen over­last wordt verwacht. Eerst wordt er uit­er­aard ges­loopt en als alles vol­gens plan bli­jft ver­lopen, gaat eind okto­ber de eerste paal de grond in voor de nieuw­bouw! JAN

Zaanse Hop­jes, aflev­er­ing 7

Enkele weken gele­den werd er een groot hek­w­erk mid­den door het Vis­ser­shop neergezet dat het wijkje als een soort ijz­eren gordijn in tweeën split­ste. Er gin­gen een paar onrustige avon­den en nachten aan vooraf, waarin telkens brand werd ges­ticht in de leegstaande huizen die nu na de bouw­vak wor­den ges­loopt. De brandweer die met gillende sirene de wijk in komt ger­aasd, begint een bijna vertrouwd geluid te wor­den in het buurtje.

„De jeugd heeft de toekomst,” hoorde ik een buur­man verzuchten nadat hij een kijkje had genomen bij alweer zo’n uit­ge­brand huis. „Maar dan zie ik die toekomst wel zwart in!” Voor­dat het hek­w­erk er stond, wan­delde je in dat gedeelte van de wijk let­ter­lijk door de glass­cher­ven van alle stuk gegooide ramen. Een deel van de huizen werd met hout dicht­ge­tim­merd. De komende weken zullen de slop­ers de eerste helft van de negentig jaar oude huizen afbreken.

„Domweg gelukkig in de Hop­straat,” kalkte bewoon­ster Ans Pieper nog in witte let­ters op de muur van haar won­ing boven het poortje naar de Zaan, waar ooit ZVH begon met haar eerste kan­toortje, voor­dat zij in het voor­jaar uit de buurt vertrok.

De overge­bleven Hop­pers wonen nu bij elkaar in de huizen die pas na de zomer van 2004 tegen de vlakte gaan, direct achter de Zuid­dijk. Er zijn mensen bij die in hun eigen wonin­gen kon­den bli­jven. Een groot aan­tal mensen woont daar nu in opgek­napte huizen die fun­geren als zoge­naamde wis­sel­wonin­gen. Eigen­lijk gaat, ondanks alle onge­mak en werkza­amhe­den, het leven op het Vis­ser­shop gewoon weer verder. Buurt­be­won­ers staan wel vaak met elkaar te praten. In het kan­toortje aan de Esdoorn­laan is het op dins­dagocht­end tij­dens het spreekuur vaak een komen en gaan van mensen. Door een aan­tal bewon­ers is er nu een jeu de boules club opgericht, een van oor­sprong Frans bal­spel, dat op het zoge­naamde Teer­plein­tje in het mid­den van de wijk wordt gespeeld. Inmid­dels is ook de brug, van­wege een ren­o­vatie, van de Zuid­dijk naar de Troel­stralaan afges­loten voor rij­dend ver­keer. Het was de belan­grijk­ste toe­gang naar het Hop. Toen ik ook daar opeens een hek zag staan, kreeg ik bijna het gevoel alsof we hier in het wijkje van de rest van de wereld wor­den afges­loten. Nou ja, we kun­nen er nog wel in en uit via de Zuiddijk!

En nu ik het in dit deel van ‚Zaanse Hop­jes’ toch over de rest van de wereld heb, denk ik onmid­del­lijk aan Balke­nende, bezuinig­ings­drift.….. ver­huiskosten! Bij het soci­aal plan, dat in het voor­jaar van 2002 werd ingevo­erd, werd een ver­huiskosten­ver­goed­ing ingesteld van 3.630 Euro. Toen ik eens op inter­net rond­speurde vond ik in een artikel onder de kop ‚Soci­aal plan Ams­ter­dam voor­beeld voor het land’ (www​.woon​bond​.nl) dat daar een ver­goed­ing van 4.500 Euro wordt ver­strekt bij ged­won­gen ver­huizin­gen. Van­waar die ongelijkheid? Iedereen weet ook dat alles veel duur­der is gewor­den na invo­er­ing van de euro.

Eigen­lijk vind ik het niet hele­maal eerlijk dat onze ver­huiskosten­ver­goed­ing nog steeds op datzelfde bedrag staat en dat de bewon­ers dadelijk, in 2004, miss­chien nog wel geld moeten toe­leggen bij de defin­i­tieve ver­huiz­ing! Op zater­dag­mid­dag 6 sep­tem­ber wordt er op het Teer­plein­tje een bar­be­cue gehouden voor de bewon­ers. ZVH neemt de kosten voor zijn reken­ing. Voor de drankjes en zit­plaat­sen moeten bewon­ers zelf zor­gen. Dan zal het in het Vis­ser­shop dus wederom roken, niet door een brand maar door de bar­be­cue. Bar­be­cue? Hè.…chips! Laat ik nu veg­e­tar­iër zijn! JAN

Zaanse Hop­jes, aflev­er­ing 8

De sloop in de eerste fase van het Vis­ser­shop is inmid­dels in volle gang. Ik vind het best wel emo­tion­eel om je ‚oude vertrouwde’ buurtje eerst zo af te zien take­len en ver­vol­gens te zien verdwijnen.

De straten waar ik vaak wan­delde of waar ik op een bankje in de Noten­laan aan het water zat, zijn veran­derd in een troost­eloze ruïne en alleen nog maar te bek­ijken van achter een hek. Ron­dom de school zijn houten schut­tin­gen neergezet om de gelu­idsover­last te beperken, het zicht op de sloop te ont­ne­men en uit­er­aard gevaar­lijke ver­keerssi­t­u­aties voor de kinderen te voorkomen.

Toen ik vorige week zag en hoorde, hoe er een paar bomen wer­den omge­haald, deed me dat nog meer dan het slopen van de huizen. Maar ja, er komt een com­pleet nieuwe wijk voor terug, er wor­den nieuwe bomen geplant en de huizen op ‚t Hop zijn ook wel op. Onlangs werd er in de buurt nog een brief ver­spreid omtrent scheur­vorm­ing in de wonin­gen. Dat zou wor­den veroorza­akt door het verza­kken van de heipalen, waaraan de droge zomer van dit jaar ook geen goed heeft gedaan. Er is een inge­nieurs­bu­reau aangetrokken dat de huizen peri­odiek bli­jft con­trol­eren om onveilige sit­u­aties te voorkomen.

ZVH heeft trouwens ook een beveilig­ings­bedrijf ingeschakeld, dat driemaal per nacht con­troleert. Het van­dal­isme is daarna zeker afgenomen. Ook wat ‚rustiger’ voor de brandweer, die de afgelopen maan­den heel wat rit­jes Vis­ser­shop heeft moeten maken.

Bin­nenkort start de won­ing­bouwv­erenig­ing met huis­be­zoeken aan bewon­ers uit de tweede fase. In de nieuw­bouw van het gedeelte eerste fase komen onvol­doende wonin­gen voor alle huidige tweede fase-​Hoppers, zodat een aan­tal van hen na de zomer van 2004 toch naar wis­sel­wonin­gen moet gedurende de sloop van dat gedeelte van de wijk. Dat is een vooruitzicht wat mij niet trekt; tweemaal in zo relatief korte tijd te moeten ver­huizen. Zal dit alles dan toch mijn afscheid van het Vis­ser­shop beteke­nen? JAN

Zaanse Hop­jes, aflev­er­ing 9

Niet alleen wordt het Hop ges­loopt; we gaan ook nog let­ter­lijk de boot in! Op zater­dag 8 novem­ber 2003 wordt een schatk­ist met ver­haalt­jes, foto’s en aan­denkens van de bewon­ers op een oude sleep­boot van de wijk uit naar het Zaans Museum gevaren. Bewon­ers en oud-​bewoners zijn in de gele­gen­heid gesteld zich aan te melden om mee te varen. Op de dag zelf kan iedereen een ver­haaltje of herin­ner­ing in de schatk­ist deponeren.

Het Vis­ser­shop is een bij­zon­dere wijk. Het is een mooie gedachte dat de wijk in al die herin­ner­in­gen zal bli­jven voortbestaan. JAN

Zaanse Hop­jes, aflev­er­ing 10

De sloop van de eerste fase in het Vis­ser­shop is de afgelopen weken in een stroomver­snelling gekomen. Leek het daar een paar weken gele­den nog een ruïne, nu zie je vanaf de Lin­den­laan de Zaan en de Haven­bu­urt aan de overkant. Een vreemde gewaarwording.

In novem­ber ging de eerste paal de grond in voor de nieuw­bouw. Inmid­dels heb ik ook, als tweede fase-​bewoner, het gesprek met een medew­erker van ZVH achter de rug. Als bewoner heb ik, net als de andere Hop­pers, de garantie op de won­ing die op ‚mijn plek’ wordt gebouwd. Een nadeel vind ik dat niet alle tweede fase­be­won­ers in de wijk zullen kun­nen bli­jven en toch voor een bepaalde tijd naar een wis­sel­won­ing zullen moeten. Wil je weg uit de buurt, dan zal je via de Won­ingnetkrant moeten rea­geren. ( Elf woon­jaren lijkt tegen­wo­ordig maar een schi­jn­tje te zijn, meestal zijn er nog tien­tallen wach­t­en­den voor je.) ZVH is wel bereid een helpende hand toe te steken bij het ver­huizen, kreeg ik op een vraag in die richt­ing als antwo­ord te horen, maar die kosten gaan dan van de ver­huiskosten­ver­goed­ing af. Ter­wijl je een com­pleet nieuwe won­ing moet inrichten van die vergoeding.

Het kan toch niet de bedoel­ing zijn dat het mij of andere Hop­pers geld zal gaan kosten? Nu het erop aan komt vind ik de sit­u­atie toch steeds min­der leuk wor­den. De laat­ste weken heb ik vaak een machteloos en onzeker gevoel. Ik merk dat het toch niet niks is om ged­won­gen te moeten ver­huizen en je buurt te zien verd­wi­j­nen. Zelf denk ik er serieus over om, als de kans zich voor­doet, weg te gaan uit het Vis­ser­shop. Dat gaat me wel aan het hart. Ik heb hier de afgelopen jaren met plezier gewoond en me hier thuis gevoeld.

Eerste fase-​bewoners zie ik soms bij het hek staan, waar achter de sloop van hun huizen plaatsvindt. Ik kan me voorstellen dat er toch wel wat door die mensen heen zal gaan; som­mi­gen wonen hier al hun leven lang. JAN